اردبیل کجاست؟
شهر اردبیل در جنوب غربی دریای خزر واقع شده و در دامنه کوه سبلان قرار دارد. این کوه به عنوان یکی از زیباترین قله‌های جهان شناخته شده است و دامنه آن از دیدنی‌ترین کوهپایه‌های آسیا به حساب می‌آید. ارتفاع اردبیل از سطح دریا حدود ۱۳۵۰ متر است و این شهر در ۴۰ کیلومتری مرز ایران و جمهوری آذربایجان واقع شده است.
آب و هوای اردبیل سردسیر است و در بهار و تابستان معتدل و خنک می‌باشد. این شهر به دلیل موقعیت جغرافیایی و طبیعت زیبای خود، یک مقصد گردشگری محبوب است. همچنین، اردبیل دارای میراث فرهنگی و تاریخی غنی است که شامل بناهای تاریخی مانند مسجد جامع، برج چشمه و حوض سلطانیه می‌شود.
شهرستان اردبیل در استان اردبیل قرار دارد و به سه بخش “مرکزی”، “ثمرین” و “هیر” تقسیم می‌شود. شهرستان اردبیل همچنین دو شهر را شامل می‌شود. این شهرها عبارتند از شهر اردبیل که مرکز استان و شهر بزرگتر و پرجمعیت است و همچنین شهر بیله‌سوار که در جنوب شهرستان واقع شده است.
علاوه بر شهرها، شهرستان اردبیل شامل ده دهستان نیز می‌باشد. دهستان‌های اردبیل عبارتند از: دهستان‌های آبش احمد، آبی بیگلو، آرش و صفی آباد، بخشکلان، خلخال، خورش رستم، سرعین، سلمان‌شهر، صوفیان و هیر.
این تقسیمات به منظور مدیریت و ارائه خدمات به جامعه محلی و برنامه‌ریزی‌های شهرستان اردبیل ایجاد شده‌اند. هر بخش و دهستان دارای ویژگی‌ها و مناطق جذاب خود هستند که برای بازدیدکنندگان و گردشگران فرصت‌های شگفت‌انگیزی را به ارمغان می‌آورند.
شهر اردبیل، با نام اراتا، نخستین‌بار در لوحه‌های گلی سومریان در ۵ هزار سال پیش در شهر نیپورباستانی به عنوان شهری کوهستانی ثبت شده است. این شهر در اوایل تمدن سومر، یکی از مهمترین شهرهای قدیمی جنوب میانه‌ی غربی آسیایی بوده است. ساکنین اولیه این شهر اقوام اراتتایی باستان بوده‌اند.
اردبیل به طول تاریخ با نام‌های مختلف شناخته شده است. به عنوان مثال، در دوران حکومت سلسلهٔ آق‌قویونلو، با نام دارالارشاد معروف بوده است. در دورهٔ صفویه، به عنوان دارالملک شناخته شده و در دورهٔ قاجار، با نام دارلعفران و دارالامان شناخته می‌شد. همچنین، به علت وجود مدفن اجداد صفوی در این شهر، به عنوان شهر مقدس نیز شناخته می‌شد.
اردبیل در طول تاریخ به عنوان مرکز استان آذربایجان بوده است. این شهر به لحاظ جغرافیایی در مسیر جاده ابریشم قرار داشته و از رونق اقتصادی و تجاری بسیاری برخوردار بوده است. موقعیت استراتژیک اردبیل در نزدیکی مرز ایران و جمهوری آذربایجان و همچنین وجود مسیرهای تجاری مهم، باعث شده تا این شهر به عنوان یک مرکز تجاری و اقتصادی مهم شناخته شود.
امروزه، اردبیل در فاصله ۳۰ کیلومتری مرز ایران و جمهوری آذربایجان واقع شده است. این شهر به عنوان یک مقصد گردشگری نیز شناخته می‌شود، با داشتن جاذبه‌های تاریخی و طبیعی مانند مقبرهٔ شیخ صفی الدین اردبیلی، که مزار مؤسس صفویه، شاه اسماعیل اول صفوی است. همچنین، اردبیل با داشتن آبشارها و مناظر طبیعی زیبا، یک مقصد طبیعت‌گردی نیز است.
شهر اردبیل به لحاظ ویژگی‌های زمین‌شناسی، یکی از مهمترین کانون‌های آب معدنی، آب گرم و چشمه‌هایی با خواص درمانی است. وجود این منابع طبیعی، اردبیل را به یکی از مقصدهای گردشگری معتبر تبدیل کرده و منبع اقتصادی مناسبی برای مردم ایجاد کرده است.
همچنین، اردبیل به عنوان اولین شهر مجهز به لوله‌کشی آب شرب شناخته شده است. این موضوع نه تنها برای شهرستان اردبیل بلکه برای استان نیز بسیار اهمیت دارد.
از لحاظ اقتصادی، شهر اردبیل نقش سیاسی، صنعتی، تجاری، تاریخی و طبیعی مهمی در استان دارد. بیشتر مردم روستاهای این شهر بر اساس کشاورزی و دامپروری اقتصادی خود را تأمین می‌کنند. همچنین، عشایر این منطقه نقش مهمی در تامین محصولات دامی و صنایع دستی استان دارند.
در خصوص آب و هوا، شهرستان اردبیل در بهار و تابستان دارای آب و هوای معتدل، خنک و مطبوع است. در این شهرستان رودخانه‌های مهمی مانند قره‌سو، باليقلوچاي، قوري‌چاي، ننه كران‌چاي، ترك‌چاي، گلمغان و هيرچاي جریان دارند.
محصولات کشاورزی و دامی اردبیل شامل عسل، گندم، جو، سیب‌زمینی، تخم چغندرقند، محصولات علوفه‌ای، لبنیات، میوه‌های درختی، حبوبات و دانه‌های روغنی می‌شود.
در زمینه صنایع دستی، اردبیل مشهور به تولید گلیم، جاجیم، شال، ورنی، مسند، سفالگری، صنایع چوبی مانند معرق، منبت و خراطی، مصنوعات چرمی و قالی‌بافی است. به‌ویژه قالیچه قوبای اردبیل بسیار معروف است.
برخی از سوغاتی‌ها و غذاهای محلی اردبیل:
سرشیر: نوعی سوغاتی است که از آبنبات فشرده شده و خشک شده تهیه می‌شود. معمولاً به عنوان یک خوراکی سنتی و خوشمزه مصرف می‌شود.
کره: نوعی محصول لبنی است که از شیر گاو یا گوسفند تهیه می‌شود. کره اردبیل به عنوان یکی از بهترین کره‌های محلی شناخته می‌شود.
عسل: اردبیل به عنوان یکی از مناطقی که طبیعت بکر و پرورش گیاهان دارویی دارد، معروف به تولید عسل با کیفیت است.
حلوای سیاه: نوعی شیرینی محلی است که از موادی مانند آرد، پودر قند، روغن و خمیر تهیه می‌شود.
آبنبات: میوه‌های خشک شده مانند گردو، بادام، فندق و کشمش به عنوان آبنبات‌های محلی استفاده می‌شوند.
شیرینی‌های محلی: برخی از شیرینی‌های محلی اردبیل شامل شیرینی قونقاق، شیرینی ترشی، شیرینی زنجبیلی و قیصواق است.
غذاهای محلی: برخی از غذاهای محلی اردبیل شامل آش دوغ، پیچاق قیمه، کوفته، لونگی، خشیل، هرا، قویماق، تورشی قورمه، ساج ایچی، سبزی قورمه، سوغان‌سو، اوماج آشی، یارماآشی، بوزباش، قاتیق خوروشی، تاس کابابی، چیغیرتما، ساری حالوا، تر حالوا، زنجبیل حالواسی، قیساوا، قیقاآق و…
از لحاظ تنوع غذاهای محلی و تولیدات سوغاتی، اردبیل به یکی از مقاصد گردشگری خوب برای علاقه‌مندان به تجربه غذاهای محلی و خرید سوغاتی تبدیل شده است.
اردبیل در سطح استان دارای حداقل تنوع قومیتی است و تأثیری بر تنوع قومیتی و فرهنگی استان ندارد. در سطح استان، علاوه بر اقلیت ترک‌ها، سه قوم دیگر به نام‌های تات، طالش و کرد نیز سکونت دارند.
درباره زبان مردم اردبیل، معمولاً زبان ترکی آذری در این منطقه مورد استفاده قرار می‌گیرد. اغلب اهالی اردبیل به زبان ترکی آذری صحبت می‌کنند.
در مورد مذهب اکثریت مردم اردبیل، می‌توان گفت که اکثریت جمعیت شیعه هستند و مذهب شیعه در این منطقه رایج است.
